Ph. D Degree Ngahnak Puai Ka Feh Ve

Lungawinak ni thleng dingah ziangtluk harsatnak an tong! Cuvek tong ngam dingah ziangtluk tumtahnak an rak nei cia! Zumnak timi cu hmuh theimi, thilri, moṭaw, inn le tlang pawl hnakin a tum deuh a si lo maw!  

A sungkhat unau le a kawhran pi pawl deuh lawng puai hmang dingah an sawm. An tirhfak ruangah siloin, hmeltheih zate sawm thluh ding cu thil harsa asi ruangah ka zum. An hrangih mi thupipawl lakah sawm ka rak sinak san ka ruat tikah, amah thu rak suh ringring tu ka si ruangah ‘Kan thuduhpa te kha’ tiah in hngilh lo ih in sawm asi ding ka zum bik. Ziangtizawngin in sawm ti cu ka fiang lo. Cule hitin ka ret aw “hmeltheih rualpiṭha” tiin, asinan ka hope sang deuh pang asile cuhnakih niam deuh khalah in ret thei ko.

Ph.D. ṭheh suak lawm timi cu biakinn sung ka luh veten cathiam vekin ka hmu aw cih. Biakinn sungih an sawm mi pawl ka zoh saal tikah kei hi in sawm sual ngaingai asi ko ding ka ti aw saal. Dunglam ah ka to ih lungawithusimnak program cu a sangsangten ka thlir. Cule, Ph.D. lawm cu mithi vuui vek asi lo, mopuai vek khal asilo, khawmpi zawh vek ciah khal a si lo, khuangcawi thawn khal tahṭhiam ding cu a si lemlo, thlavanghauh awk vek khal a si ciah lo, keimah bualpak thlirnak ahcun “Passover” (kalhlenkut) puai deuh vekin ka hmu. Laimi cu kan lungawi le kan ṭap ṭheu. Malten cucu ka sim hrih lo ding.

Zumnak timi cu hmuh theimi, thilri, moṭaw, inn le tlang pawl hnakin a tum deuh a si lo maw!

Rev. Ronald Lal Din Suah ih a thuhla an kawhhran upa pawl le nubu pawl le mino hruaitu pawl in a sangsangten an sim vivo. Pastor ṭuan phah in Ph.D. a zir ih, Bible tlawng saya a ṭuan phah ti a si. Cuvek cing khalin, an kawhhran biakinn tokham pawl Sunday zingtin a rem ṭheu le a sermon kel a sermon dah lo thupawl an kawhhran sung ihsin an rel suak mi ka theih tikah ka tonak hmun insin “Amen” tiin ka lu ka sut. An nubu hotu pakhat cun “Kan pastor ruangah kan kawhhran a ṭhangso tuk lawmmam” tiah a sim bet. Kawhhran mipi pawl tiangin an pastor pai thuken an thei.

Melbourne ih Chin pastor thenkhat thawn

A nupi a dingih “Kan pa hi duhvekin ka bawm lo nan, amah hi zuamnak nei hrimhrim mi a si” a ti. Cun, India an um lai khalah a dictionary bu sungih word pawl a rin lo mi a um lo tiah a sim bet. An nu cun a sim peh vivo ih, a nulepa ihsin Pathian riantu an siih hleiah a ca zohnak ruangah luzing in zan lai ah tidai bualnak hmun ah a rak tluk ṭheu thu le cuvek caan ah duhthusam ih a rak duat thiam lo thu pawl a sim. Kei teh hi, luzing tlu khawp tiang in veiziat ca ka zoh tiin ka sut aw cih. “Amen” khal ka ti ngam nawn lo. Keimah le keimah, na ningzak lo maw ka ti aw ih…hmelse takin ka zoh aw bet!

Tui Ph.D. ṭhehsuak kan lom mipa cu a ding ve thlang ih, lungawithu sim ding asi nan, a lungawinak mithli in thusim a khelh. “Tuini hivek dinhmun ka thlen theinak san cu apakhatnak ah Pathian ruangah a si, apahnihnak ahcun kan nui ruangah asi. Cun, apathumnak ahcun kan kawhhran pi pawl le sungkhat unau, rualpi pawl ih thlacamsak nak ruang ah a si” tiin a sim.

Program hman ṭheh ah malte tal ka biak ngah ve lo le, ka sungkhat unau pawlin na be ngah maw in tile ziangha ka sim ve ding tiah a fehnak kip ka zoh ih zopawl a bia tiah ka zoh thlun vivo. Anetnak ah ka tonak kiangah a ra to ngah. Ka thinlung cun khah, na ralring maw ziangmi thu na sut thlang ding in ti. Bible ṭheh suak asi ruangah Bible thu ka relpi ding ka ti. Asinan, ka thusuhnak a mak lo tuk le I ngainep tuk ding ka tiih ka sup aw saal. Asile, a zirnak lam ih harsatnak a ton mipawl ka sut ding ka ti, asinan ka ruat saal tikah a baang tuk lai ih cuvek cu neita le aw in ti pang ding ka phang lala fawn. Ka lu veithum hrawng ka kheuh.

Asile, interview tu vekin, kan Laimi pawl ziangtin ha na hmuh daan tin ka sut ding ka ti. Cukhal a kaih ciah lo, a man lo thawn thusuhnak aa tuk asi pang ding tiin ka ṭhulh saal thotho.  Kawlram ah na tlung tum ih ziangvek hna na ṭuan ding tivek ka sut sal ding tiah ka ruat aw. Kimcang in kalo sim thei hrih lo in tile cu kan biakawknak a tawi tuk lala fawn ding. A netnak ah, voksa na ei ve maw ti tla suh ka duh lamlam. Cutiih suh ding thei lo ih ka aihal laifang ah amah sawn riangri in i bia. Ziangtin in be ding na zum? Na zum lemlo mi a si ding, ruat duak hnik. Hitin I ti. “Ukte, tampin ei aw maw”. Rawl-ei laifang asivekin sawnlehdaan ding ka thei lo ih “Awle, saya pa” ka ti ve.

Lungawinak ni thleng dingah ziangtluk harsatnak an tong! Cuvek tong ngam dingah ziangtluk tumtahnak an rak nei cia! Zumnak timi cu hmuh theimi, thilri, moṭaw, inn le tlang pawl hnakin a tum deuh a si lo maw!